Blauwe enveloppen-paniek en hoe ik eindelijk mijn zzp-financiën op orde kreeg

Het koude zweet sloeg me uit, ik voelde het bloed uit mijn gezicht wegtrekken. Ik las de brief van de belastingdienst nogmaals door; deze meldde dat ik 2000 euro méér aan inkomstenbelasting moest betalen dan waar ik op had gerekend. Lees: 2000 euro méér dan wat ik had gereserveerd.

Soms is werken als zzp helemaal niet zo olé… Hoe ging ik dit in hemelsnaam zo snel oplossen?

 

Inmiddels werk ik ruim 20 jaar als zelfstandig ondernemer. En sommige dingen heb ik helaas ‘the hard way’ geleerd. Ik ben goed in communicatie en (zzp-)coaching. Maar cijfertjes hebben van nature nooit zo mijn interesse gehad. Daar ben ik van teruggekomen. Noodgedwongen ben ik ze steeds interessanter gaan vinden.

 

Toen ik destijds startte als zzp’er kwam ik er nog mee weg om mijn financiën als het ware op een bierviltje te berekenen. Althans, dat dacht ik. Mijn tarief bepalen? Beetje rondvragen en fingerspitzengefühl. Inschatting maken van mijn gemiddelde netto maandinkomsten? Puur nattevingerwerk. Financiële doelen stellen? Dat deed ik niet, ik zou wel zien hoeveel er binnen zou komen. Geld reserveren voor omzet- en inkomstenbelasting? Ik zette opzij wat ik kon missen (geen handige methode!).

 

Gevolg: blauwe enveloppen veroorzaaken paniekmomenten en hevige stress.

 

Meermaals heb ik ‘bonje’ met de belastingdienst gehad; boetes vanwege te laat omzet- of inkomstenbelasting betalen (ik had op dat moment het geld gewoon niet). Gevolg: schrapen, bezuinigen, slapeloze nachten. Dat is geen feestje… Het is zelfs een keer bijna tot een deurwaarder gekomen die de inkomstenbelasting zou komen incasseren. Bijna… Ik kon op de valreep aan mijn verplichtingen voldoen.

 

Ik ben hier helemaal niet trots op. Maar ik vertel dit omdat ik weet dat meer zzp’ers hiermee worstelen. Ook (zeer) ervaren zzp’ers en zzp’ers met een (zeer) goede omzet.

 

Leuker werk doen, beter willen verdienen en (financiële) vrijheid zijn veelgehoorde redenen van zzp’ers waarom ze als zelfstandige zijn gaan werken. Behoefte aan financiële rust is een veelgehoorde reden van zzp’ers waarom ze zich (uiteindelijk) toch in financiën gaan verdiepen.

 

Zo is het ook bij mij gegaan. Ik heb geen uitgesproken talent voor cijfertjes. Maar hé, ik heb een rekenmachine, ik maak mijn eigen facturen, en het lukt me ook nog wel om wat cijfertjes in een Excel-sheet te zetten. In de loop der jaren ben ik grotere percentages gaan reserveren voor mijn gevreesde vriend de belastingdienst. Maar het keerpunt kwam een paar jaar geleden voor mij nadat ik het boek Profit First van de Amerikaan Mike Michalowicz had gelezen (aangepast op de Nederlandse financiële praktijk door Femke Hogema).

 

Het systeem van Profit First doet denken aan de ouderwetse huishoudpotjes van vroeger, elk bestemd voor een specifiek doel.

 

Maar in plaats van potjes gebruik je verschillende betaal- en spaarrekeningen (bij sommige banken mag je een onbeperkt aantal rekeningen openen zonder extra kosten, superhandig!). Sindsdien verdeel ik al het geld dat er bij mij binnenkomt volgens bepaalde percentages over die rekeningen. Waarbij o.a. een aparte rekening voor inkomstenbelasting en omzetbelasting, voor de maandelijkse zakelijke kosten, voor mijn eigen ‘salaris’ en ook voor mijn pensioen en mijn persoonlijke winstuitkering.

 

Na het eerste jaar dat ik het systeem van Profit First had gebruikt, zat er net te weinig in mijn inkomstenbelasting-potje. Klopt, ik had gesmokkeld toen ik wat minder inkomsten had. Dat was gelukkig snel op te lossen. Daarna is het ieder jaar beter gegaan.

 

Eerlijk is eerlijk: ik moet nog steeds even moed verzamelen voor ik een blauwe envelop openmaak.

 

Maar dit potjessysteem werkt voor mij heel goed. Ik zie meteen of ik genoeg geld heb om iets aan te schaffen (zoals die dure supersnelle kleurenprinter). En van mijn belastingenpotjes blijf ik af (mijn inkomstenbelasting-potje staat zelfs uit mijn zicht, bij een andere bank – ken uzelve…).

 

De grap is dat cijfers me tegenwoordig een verhaal vertellen. Niet meer alleen van tekorten of reserveren voor de belastingdienst. Maar juist van mogelijkheden en werken aan doelen. Deze niet-zo-cijfermatige zzp’er heeft inmiddels een financieel plan voor het komende jaar gemaakt. Uitgewerkt in duidelijke acties, die niet cijfermatig zijn, maar juist heel concreet.

 

Werken als zzp’er betekent voortdurend werken aan jezelf, je stap voor stap verder professionaliseren. Maar 20 jaar geleden had ik ook niet kunnen voorzien dat ik ooit met plezier in de cijfers zou duiken 🙂