Wat we leren van onze idolen: ‘We can be heroes’, voor méér dan een dag!

Ik doe niet aan heldenverering, heiligverklaring of ander idolaatschap. Althans, dat dacht ik. En dat zei ik ook met enige regelmaat. Tot de dag dat ik hoorde dat David Bowie was overleden, mijn jeugdidool. Ik was er stuk van… Gevalletje “blinde-vlek-in-mezelf-ontdekken”?

 

Het is best lastig als je geen idolen of helden denkt te hebben. Zo bestaat er een “helden en idolen”-oefening om coachingscliënten met hun eigen inspiratiebronnen in contact te brengen. Maar toen ik die oefening zelf deed, kwam ik niet verder dan Miss Piggy als idool. Wat best grappig is (ik herken de diva in mezelf!), maar het is geen bestaand persoon.

 

Geraakt

Maandagochtend 11 januari 2016 hoorde ik op de radio in de auto van het onverwachte overlijden van David Bowie, een belangrijk idool uit mijn jeugd. En je mag best weten: ik heb mijn auto even aan de kant gezet om dat te verwerken. Waar ik me gelijk ook een beetje voor geneer: per slot van rekening heet ik geen Patricia Paay en kan ik me niet beroepen op een persoonlijke relatie met Bowie (jaloers!).

 

Niemand is perfect

Heldenverering, een ander op een voetstuk zetten, spreekt mij op zich niet aan. Vroeg of laat valt die ander er toch van af. We zijn mensen, en feilbaar in onze menselijkheid. We zijn juist boeiend en inspirerend dankzij onze menselijkheid. En dankzij onze worsteling om daar het beste van te maken. Onze waarde zit niet in perfectie. Perfectie is ook niet weggelegd voor de menselijke soort (schrale troost: de mythologische goden van de Olympus bakten er ook bar weinig van). Het is dus nooit in mij opgekomen om Bowie als idool of held aan te merken.

 

Inspiratiebron

Neemt niet weg dat Bowie’s muziek mij door een niet al te rimpelloze puberteit heeft heengesleept. Ook was hij een inspirerend voorbeeld voor me. Hij week af van het gemiddelde. Als puber had ik ook het gevoel dat ik afweek van het gemiddelde. En zoals je misschien weet, is afwijken van het gemiddelde zo’n beetje het ergste wat je als puber kan doen. Of overkomen. Inmiddels weet ik dat de meeste pubers zich zo voelen, zelfs de ogenschijnlijk populaire types. Maar wist ik veel, destijds.

 

Waardevolle adviezen van Bowie

Misschien heb ik van mijn “zwakte” uiteindelijk wel mijn kracht gemaakt. Als je het gevoel hebt niet aan te sluiten op het gemiddelde, ga je nadenken over wie je dan wél bent en wat dan wél bij jou past. Dat doe ik sindsdien met regelmaat.

Als ik nu de “helden en idolen”-oefening doe met Bowie als idool, kom ik tot een aantal prachtige adviezen die hij mij had kunnen geven, als we elkaar ooit hadden ontmoet:

-Durf jezelf (en authentiek) te zijn, en durf jezelf te laten zien. Er zullen altijd wel mensen zijn die dat helemaal niks vinden. Maar dat geeft niet.

-Doe wat jijzelf de moeite waard vindt. Ook als je daarmee buiten gebaande paden treedt.

-Het gaat om de kern en om diepgang. Al mag dat best leuk verpakt zijn in allerlei uiterlijkheden en met enig theater. Dat is echter geen must.

-Je hoeft geen verantwoording af te leggen voor de manier waarop jij jouw leven vormgeeft (ervan uitgaande dat je daar een ander niet mee schaadt).

-Wees tolerant naar mensen die anders zijn, doen of eruitzien. Kijk verder dan de eerste indruk. Diversiteit (ja, ook Bowie’s genderfluïde!) kan een verrijking zijn.

Tot mijn verrassing zie ik waarden opduiken, die al jaren een belangrijke rol in mijn leven spelen. Tegelijkertijd vraag ik me af welke adviezen jij van Bowie zou hebben gekregen, als je deze oefening had gedaan. Voel je vrij om het met me te delen!

 

Menselijke helden

Overigens vind ik het een fatalistische houding om te stellen: ‘we can be heroes, just for one day’. Als Bowie mij ergens toe inspireert, is het toch wel om iedere dag mezelf te durven laten zien en andere mensen te inspireren om datgene te doen wat zij de moeite waard vinden in het leven. Ook als dat betekent: buiten de gebaande paden treden. En dat vraagt veel lef.

 

Als we die uitdaging steeds opnieuw weer aangaan, dan zijn we toch eigenlijk elke dag wel een soort van helden? Maar dan in menselijke variant.